Woorden terugnemen. Of beschuldigingen. Of een twitterbericht. In verkiezingstijd moeten politici bijna evenveel terugnemen als ze aan beloftes weggeven. Dat laatste gaat hen doorgaans een stuk gemakkelijker af. Ik vraag me af wat de waarde is van afgedwongen excuses en begrippen als terugnemen door de slijtage als gevolg van het routineus gebruik? Zoals goed fatsoen onder invloed van social media een archaïsche norm begint te worden.
Als je iets kwalijks hebt gezegd – bijvoorbeeld het spel van je tegenstanders openlijk kwalificeren als schijtbakkenvoetbal – dan is het leed geschied op het moment dat de woorden zijn uitgesproken. Wat misschien wel precies de bedoeling was. Door ze terugtrekken wordt het effect van het venijn niet minder. Zoals een blauw oog niet verdwijnt door excuses voor de stomp.
Woorden terugnemen als onderdeel van je dienstverlening
Als tekstschrijver moet je ook regelmatig woorden terugnemen en soms zelfs hele zinnen. Dat heeft meestal een praktische reden. Je hebt de briefing of de informatie niet goed begrepen. Of de opdrachtgever ontdekt dat zijn woorden in geschreven vorm iets anders overkomen dan in een prettig gesprek. Of je zoekt nog naar de tone of voice die goed bij de organisatie past.
Deze vorm van terugnemen is onderdeel van het proces van functioneel schrijven en van je dienstverlening als tekstschrijver: je zorg ervoor dat jouw tekst een eigen tekst van de opdrachtgever wordt.
Misschien dat politici daar eens een voorbeeld aan zouden kunnen nemen. Niet dat ze nu allemaal tekstschrijver moeten worden. Je moet er niet aan denken. Ik bedoel dat ze bij hun communicatie voortaan de hoge toon van het eigenbelang en het eigen ego iets dimmen en aan kiezers denken als klanten die onmisbaar zijn voor al die lokale, regionale en landelijke politici.